Διηγήματα

Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης γεννήθηκε στη Σκιάθο στις 3 Μαρτίου του 1851 και ήταν γιος του ιερέα Αδαμάντιου Εμμανουήλ και της Αγγελικής κόρης Αλεξ. Μωραϊτίδη. Τελείωσε το δημοτικό και τις δύο πρώτες τάξεις του ελληνικού σχολείου στη Σκιάθο. Φοίτησε σε σχολείο της Σκοπέλου, του Πειραιά και τελικά πήρε απολυτήριο Γυμνασίου από το Βαρβάκειο το 1874. Το Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου, γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, απ' όπου όμως ποτέ δεν αποφοίτησε, ενώ γράφει το πρώτο λυρικό του ποίημα για τη μητέρα του. Έμαθε αγγλικά και γαλλικά μόνος του. Για να ζήσει έκανε ιδιαίτερα μαθήματα και δημοσίευε κείμενα και μεταφράσεις στις εφημερίδες. Τον Ιούλιο του 1872 ακολούθησε το μοναχό Νήφωνα στο Άγιο Όρος, όπου έμεινε μερικούς μήνες, αλλά διαπίστωσε ότι δεν του ταίριαζε το μοναχικό σχήμα. Ωστόσο δεν έλειπε ποτέ από τον κυριακάτικο εκκλησιασμό στον Άγιο Ελισσαίο στο Μοναστηράκι, όπου έψελνε ως δεξιός ψάλτης. Το 1879 δημοσιεύει το μυθιστόρημα η "Μετανάστις" στην εφημερίδα "Νεόλογος"..

(...) Αυτή είναι η μία διάσταση του ποταμού, το γεωγραφικό του δρομολόγιο που μετριέται με 3700 χιλιόμετρα από τις πηγές ως την Κασπία. Ένα δρομολόγιο όπου πέντε φορές θα μπορούσε να εισέλθει η ευθεία γραμμή που θα τραβούσαμε από το βορειότερο μέχρι το νοτιότερο ελληνικό σύνορο. Υπάρχει όμως και η άλλη του διάσταση, το ιστορικό δρομολόγιο του Βόλγα, το ταξίδι μέσα στην ιστορία, που είναι ασύγκριτα πιο μεγάλο, πολύ πιο πλούσια η προσφορά του σε γνώσεις κι εντυπώσεις παρόσο η γεωγραφία του. Μέσα στον ιστορικό χρόνο της Ρωσίας, η παρουσία του Βόλγα είναι απρόσκοπτη. Από τότε που στις όχθες του εμφανίστηκαν οι πρώτοι σλάβοι δεν έχει λείψει ούτε μία μέρα. Ό,τι θέλετε, ρωτάτε τον - τα ξέρει αυτός όλα...

Τα έξι διάσημα διηγήματα που περιλαμβάνονται στη συλλογή με το γενικό τίτλο «Διηγήματα», εκδόθηκαν για πρώτη φορά σε βιβλίο το 1892 από το «Τυπογραφείον της Εστίας» των Μάισνερ-Καρδαγούρη. Για την ακρίβεια, ο «Σπαθόγιαννος» γράφτηκε το 1887 και δημοσιεύτηκε την ίδια χρονιά, σε τέσσερις συνέχειες στην εφημερίδα Καθημερινή, οι «Νέοι θεοί» πρωτοδημοσιεύτηκαν σε δύο συνέχειες στο περιοδικό «Εστία» τον Οκτώβριο του 1889, «Ο αφωρεσμένος» γραμμένο το 1887, δημοσιεύτηκε σε δέκα συνέχειες στην εφημερίδα «Καθημερινή» τον Ιανουάριο του 1888. «Η φλογέρα» γραμμένο το 1888, πρωτοδημοσιεύτηκε σε τέσσερις συνέχειες στο περιοδικό «Εστία» τον Ιανουάριο του 1889. Το «Γιάννος και Μάρω» πρωτοδημοσιεύτηκε σε δύο συνέχειες στην εφημερίδα Ακρόπολις τον Απρίλιο του 1887, ενώ οι «Ημέραι της γριάς» πρωτοδημοσιεύτηκαν σε δύο συνέχειες στο περιοδικό Εβδομάς τον Μάιο του 1886...

Δέκα αστυνομικές ιστορίεςO Πέτρος Μάρκαρης μας μεταφέρει πίσω στην Κωσταντινούπολη, στα «Σεπτεμβριανά», όταν τα πολιτικά γεγονότα φέρνουν στο φως σκοτεινά οικογενειακά μυστικά. O Ανδρέας Αποστολίδης δίνει μαθήματα για το πώς μπορείς να κάνεις το τέλειο έγκλημα σε ένα τηλεοπτικό στούντιο. O Δημήτρης Μαμαλούκας μας προειδοποιεί ότι στα ρετιρέ της επαρχίας ευδοκιμούν μερικές φορές απροσδόκητα τολμηρά ερωτικά τρίγωνα. Η Αθηνά Κακούρη γράφει για κυρίες της καλής κοινωνίας και για τις ιδιαίτερες σχέσεις τους με αλλοδαπούς μετανάστες. O Πέτρος Μαρτινίδης αφηγείται μια υπέροχα ανατριχιαστική ιστορία που διαδραματίζεται στην ερωτική –φευ!– Θεσσαλονίκη. O Γιώργος Μπράμος προσπαθεί να ανακαλύψει τι κρύβεται πίσω από ένα πνιγμένο παιδί πεταμένο στα σκουπίδια. Η Τιτίνα Δανέλλη γράφει για θνησιγενείς «αιώνιες» φιλίες κι αναρωτιέται ποιος σκότωσε τον Ντ' Αρντανιάν. O Κώστας Κυριακόπουλος ταξιδεύει μεταξύ Άμστερνταμ και Αθήνας για να ξεδιαλύνει ένα τυχαίο γλίστρημα σε μια πισίνα. Η Μαρλένα Πολιτοπούλο..

Ένα από τα κλασσικά έργα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη...

Ένα από τα κλασσικά έργα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη...

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑΠρώτη νύχταΔεύτερη νύχταΤρίτη νύχταΤετάρτη νύχταΠέμπτη νύχταΈκτη νύχταΕπίμετροΣημείωμα του επιμελητήΣημειώσειςΗμερομηνίες και φεγγάρια του 1928Μνήμες Dante..

Σημαδιακός και αταίριαστος... έζησε τη ζωή του ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης. Δέσμιος των εθίμων του καιρού του, εργάτης του λόγου, πάσχιζε με την πένα να ζήσει τις τρεις ανύπαντρες αδελφές του..."Κ'σος κι κ'σος μηλιγγάτος - χρυσός και χρυσομηλιγγάτος", ο μέγιστος των Ελλήνων πεζογράφων, δεν καλογέρεψε στο Άγιο Όρος, όπως κάποτε πόθησε, μα ασκήτεψε κοσμοκαλόγερος μες στη ζωή.Κι ο έρωτας.... Τίποτα... Πνίγηκε μέσα στις σκέψεις, ξορκίστηκε στο χαρτί, εγκάθειρκτος στην έμπνευσή του. Τον έζησαν μονάχα ιδεατά, βασανιστικά, οι ήρωές του - όχι αυτός - σημαδεμένοι και αταίριαστοι στο Έρως - Ήρως, στο Όνειρο στο κύμα και στα Ρόδινα ακρογιάλια, που περιλαμβάνονται σε αυτό το βιβλίο. Δε ζουν τον έρωτα, μα αφήνουν τον ερωτισμό τους να γίνει λόγος λαγαρός και γεμάτος "αυτοείδωλα", άγια εικόνα, μοναχική κι αταίριαστη...Καλή σου νύχτα κυρ Αλέξανδρε, καλή σου νύχτα.....

Η αγάπη είναι το μυστικό. Τόσο απλό. Τόσο θαυματουργό. . . Βγάζω το κλειδί και ξεκλειδώνω. Τόσο απλό. Το είχα πάντα μέσα μου. Σκουριασμένο από την αχρηστία, χαμένο μέσα σ' ένα σωρό από σκουπίδια, κάτω από την απληστία, τη φιλοδοξία, τη ζήλια, τη ματαιότητα. Ανασύρω το χρυσό κλειδί από το σωρό, το ξεπλένω και λάμπει, όπως πάντα το χρυσάφι. Κι ο κόσμος μου γεμίζει φως...