Διηγήματα

Η γατρόπληκτη πεθερά: «Αχ, ήθελα κι εγώ να γιατροπορεύω, μα αλλιώς μου τα' φερε η ζωή. Γι' αυτό ο Χάρης μου θα παντρευτεί γιατρίνα. Τούτο μου το όνειρο δε θα μου το αρνηθεί ούτε ο ίδιος ο Θεός!» Η χήρα πεθερά: «Πουλάκι μου γλυκό, εσύ είσαι πλέον η μόνη μου παρηγοριά. Γυναίκες βρίσκεις όσες θες, μα μάνα είναι μόνο μία!» Η τσιγκούνα πεθερά: «Ε! το φαγητό ήταν μόνο τέσσερις μέρες στο ψυγείο και το πετάς στα σκουπίδια, νύφη μου; Αμαρτία από τον Θεό!» Η απρόβλεπτη πεθερά: «Αγαπημένε μου γιε, δεν έκανε αυτή για σένα, σου το είχα πει. Τώρα όπως έστρωσες, κοιμήσου. Όσο για σένα, νυφούλα μου καλή, σου χαρίζω τον προκομμένο μου!» Η τιμωρός πεθερά: «Άντρας δύο μέτρα και αντί να στύβεις την πέτρα, έριξες την κόρη μου σ' ένα υπόγειο κι από πάνω μου 'θελες και παιδί. Έννοια σου αχαΐρευτε, κι από μένα θα το βρεις!» Η λογική πεθερά: «Αν είναι πουτάνα η πεθερά, πουτάνα νύφη θέλει! Δουλειά σου εσύ, κυρα-Λένη, και ξέρω εγώ τι λέει η γειτονιά και πού την έχω γραμμένη.» Η ρατσίστρια πεθερά: «Βρε, νυφούλα μ..

Η Σοφή κατέβηκε τα σκαλιά και πριν προχωρήσει πιο μέσα γύρισε προς το Δημήτρη, που είχε σταθεί στην κορυφή της σκάλας ακίνητος. Κούνησε ελαφρά το χέρι της, προφέροντας σχεδόν ψιθυριστά: «Αύριο!». Ο Δημήτρης ανταπέδωσε το χαιρετισμό με το χέρι, αμίλητος.Η Σοφή έφυγε, χωρίς να αντιληφθεί έναν κόμπο στο λαιμό του Δημήτρη, μια υποψία υγρασίας στα μάτια του, μια αναπνοή που λεγες θα σταματήσει, μια καρδιά που πήγαινε να σπάσει. Γιατί για εκείνον αυτός ο αποχαιρετισμός, ήταν ένας αποχαιρετισμός σ ολόκληρη τη μέχρι τότε ζωή του.Στη μνήμη χαραγμένο ένα αθώο παιδικό χαμόγελο, τα χείλη καίνε ακόμη από το φιλί της Σοφή. Το χαμόγελο είναι μια ελπίδα, το φιλί είναι μια υπόσχεση. Η υπόσχεση είναι ζωή! Η ελπίδα είναι ζωή! Το πιστόλι στην τσέπη της γκαμπαρντίνας είναι θάνατος! Το φιλί, το χαμόγελο, το πιστόλι στην τσέπη της καμπαρντίνας.....

«Πόσο νομίζεις ότι ξέρουμε τους άλλους; Με ποιον τρόπο τους μαθαίνουμε; Ποιο μέρος του εαυτού τους μας είναι προσιτό; Ελάχιστο, θαρρώ κι αυτό γιατί επιλέγουμε το κομμάτι τους εκείνο, με το οποίο μάλλον τους εαυτούς μας γνωρίζουμε, μετατρέποντας τους γύρω μας σε κάτοπτρα χρηστικά και μάλιστα χρηστικά των συναισθημάτων μας μόνον έτσι υπάρχουμε: καταχραστές των αγαπημένων μας, αφού εις βάρος τους διαπράττουμε την εχθρικότατη πράξη της αγάπης». Ποιητική πεζογραφία ή, ίσως, πεζότροπη ποίηση, το Απόντος του παραλήπτου ψηλαφεί τα αισθήματα που αιωρούνται αναπάντητα στο μύθο του ρευστού χώρου και του δύσκαμπτου χρόνου. Η Νίκη Χατζηδημητρίου τελικά δεν γράφει. Κι ό,τι φαίνεται εκ πρώτης όψεως γραμμένο, είναι τόσο απατηλό όσο και ο απών παραλήπτης. Γιατί ο χρόνος και η μνήμη του δεν γράφονται παρά μόνον γράφουν τα διάφανα γράμματά τους στη σκληρή μνήμη μας. Γράμματα που, πριν καν γραφτούν, υπάρχουν υπάρχουν στη μνήμη και στην απουσία που την τροφοδοτεί: στη σκληρή μνήμη του κόσμου...

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑΑυτός ο κύριος ΦίλιππαςΟ έρωτας, τοόνειρο και το ποτάμιΗ βραχοσπηλιάΗ σπηλια του στενοσόκακουΑυτοβιογραφίαΤα νερά της βροχήςΈνας φόνοςΗ λίμνη με τα φίδιαΗ ιστορία του δάσκαλου Τάκη ΔιαμάντηΧτύπαε η τρελλή καμπάναΟ εκκλησάρηςΉταν το σκοτάδιΤο παιδί με τις τσατσάρεςΤο τέλος του παραμυθιού..

ΠεριεχόμεναΒΥΘΟΣΚΟΠΗΣΕΙΣΤο περιστέριΤα καρφιάΔολοφονίαΟ κύριος Σ.Η μπίλιαΤο πηγάδιΜια ολόκληρη ζωήΕπιστροφήΦΑΝΤΑΣΤΙΚΑΟ ακονιστήςΚήπος γενεθλίωνΟ νεκροθαύτηςΟι επισκέπτες..

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑΔανεικά ΤοπίαΚάθεταΗ πυρκαγιάΠρόσκληση σε δείπνοΕν αρχή ην το φωςΑίγιναΠαράλληλαΠορεία στον άγνωστο δράκονταΜαραθώνιοςΤσουλήθραΕκδρομή Επί της τραπέζηςΗ πόρταΑυλαίαΜορφέςΈργα και ημέρεςΤου ήλιου και της ομίχληςΨηλαφητάΤρικυμίαΠεριπλάνησηΤαξίδιΤο νέο ρίγοςΕσείς κι εγώΤα τείχηΦωτογραφίεςΣούρουποΜουσική μπαλέτουΠροσθέσειςΒουτιές στο χώροΗ σπουδαιότητα των στιγμώνΜικρές αγγελίεςΠορτραίτα Κινηματογραφικές καντρίλλιεςΟ χορός των παραμυθιώνΜεταμορφώσειςΔελτίο ειδήσεωνΕπιστολή στον ΠερικλήΓλυστρήματα στο χρόνοΠαιχνιδίσματαΈνα ζεστό κουλούριΧαμογελώνταςΤο πάρτυΦωνές και ψίθυροιΦιλοδοξίεςΠαράθυρο στο διάστημαΠανόραμαΕτυμηγορίαΑνασκαφήΕπιλογήΆρμα ονείρωνΑεροδρόμιοΕρωταποκρίσειςΘέμα ασφάλειαςΒεντοσίνη των 500RomantikaΛίγο πριν από το γύρο των 9.35Τυχερά παιχνίδιαΣυνομιλίες με τον καθρέφτηMusica sacraΦυγήΕποπτίεςΔωμάτιο 506Η εικοστή διάστασηΕμπρησμόςΕν αρχή ην το τέλος..

Τα οπισθόφυλλα των βιβλίων παίζουν συνήθως ρόλο πινακοθήκης, όπου φιγουράρει η φωτογραφία του συγγραφέα, που τον δείχνει νεώτερο κατά ολίγα, όχι σπανίως δε και κατά πολλά έτη. (Είναι μια παραχώρηση -που την κάνει ο ίδιος στον εαυτό μου- σε μια ανθρώινη αδυναμία, από την οποία δεν είναι απαλλαγμένοι και οι συγγραφείς). Φωτογραφία που συνοδεύεται και από το που εγεννήθη, ποιες οι επαγγελματικές του ασχολίες, αν έλαβε τίποτα τιμητικές ΄διακρίσεις -παράσημα, ας πουμε, βραβεία, διπλώματα, υψηλά αξιώματα και άλλα τέτοια- ποια η προηγούμενη πνευματική του παραγωγή κ.λπ. (...)..

Tώρα σαν πέφτει χιόνι τις ηλιόλουστες μέρες, καταφθάνουν εδώ -φορώντας τα χιονοπέδιλά τους- άνθρωποι κάθε ηλικίας για να προμηθευτούν τους γρύλους τους.Όταν όλα ησυχάζουν τα βράδια, έχω τους δικούς μου που μου κρατούν συντροφιά· χτυπούν ρυθμικά τα εκπαιδευμένα τους έλυτρα, κάνουν θρύψαλα την απειλητική μοναξιά, που προσπαθεί να εισχωρήσει στο είναι μου ανάμεσα από δύο ανάσες μου...

Ακούω τις φωνές των γειτόνων και γνωρίζω τις κινήσεις τους χωρίς να χρειάζεται να βγω έξω στο μπαλκόνι για να τις επιβεβαιώσω. Σκουπίζουν τη βεράντα τους ξανά και ξανά. Βάφουν τον μαντρότοιχό τους. Πλένουν το αυτοκίνητό τους. Κάθονται και παίζουν τάβλι πίσω από τις τριανταφυλλιές του παρτεριού. Γελούν ή θυμώνουν μεταξύ τους. Είναι παλιοί γείτονες, βρίσκονται εδώ πριν από τη γέννησή μου. Η φωνή τους διαβεβαιώνει πως ο κόσμος, όπως τον πρωτοψηλάφησα και τον πρωτάκουσα, υπάρχει. Αλλά για πόσο ακόμα; ..

"Γειτονοπούλαι τινές ήσαν τόσο μοχθηροί (λέγομεν τα κατοικούσας τρία ή τέσσερα στάδια μακράν, διότι δεν υπήρχαν άλλαι πλησιέστεραι), ώστε ουδ" ετόλμα ποτέ η Αϊμά να διαβή υπό τα παράθυρα εσάλπιζε σύναξιν. Εκτύπα τας παλάμας ως κώδωνα, ύψου ως σύριγγα την φωνήν, και ανέκραζε:- Η γυφτοπούλα! Η γυφτοπούλα!Από πού κρατάει η σκούφια της αινιγματικής γυφτοπούλας που τη λένε Αϊμά; Ποια η σχέση της με τον φιλόσοφο Γεώργιο Γεμιστό Πλήθωνα, ο οποίος οραματίζεται την αναβίωση του αρχαιοελληνικού πανθέου; Τι θα απογίνει ο κρυφά ερωτευμένος μαζί της Μάχτος;"Η γυφτοπούλα", τρίτο μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, είναι ίσως το πιο δημοφιλές έργο του. Δημοσιευμένη σε συνέχειες επί μήνες ολόκληρους στην εφημερίδα "Ακρόπολις" (21.4.1884-11.10.1884), γνώρισε μεγάλη επιτυχία, κερδίζοντας ευρύ αναγνωστικό κοινό.Το έργο αυτό διαδραματίζεται στο Μυστρά, παραμονές της Άλωσης της Πόλης. Η υπέροχη γλώσσα του, η περίτεχνη πλοκή, η περιπετειώδης δράση και οι ολοκληρωμένοι χαρακτήρες του έργου εξηγούν τον λ..

Η Γυφτοπούλα είναι το τρίτο και εκτενέστερο έργο του Παπαδιαμάντη και δημοσιεύτηκε στην Ακρόπολιν (21.4-11.10.1884), όταν ο συγγραφέας της ήταν τριαντατριών ετών.....

Πριν στραφεί στο ηθογραφικό διήγημα ο Παπαδιαμάντης όπου και διέπρεψε, επηρεασμένος από τον ρομαντισμό έγραψε τρία ιστορικά, περιπετειώδη μυθιστορήματα. "Η μετανάστις", "Οι έμποροι των εθνών", και η "Γυφτοπούλα". Τα ρομαντικά αυτά μυθιστορήματα μας δείχνουν ότι μπορούσε να κινηθεί στον κόσμο της φαντασίας και να συνθέσει έργα με σφιχτοδεμένη πλοκή και απίθανες περιπέτειες.Έργο τολμηρό για την εποχή του, έχει σαν πυρήνα το μεγάλο ιδεατισμό και η υπόθεση του είναι παρμένη από τα χρόνια της άλωσης. Ο κεντρικός ήρωας είναι ο Γεώργιος Γεμιστός ή Πληθών, ο οποίος ήθελε να ξαναζωντανέψει την αρχαία θρησκεία. Ο συγγραφέας θέλει να καταγγείλει την ουτοπία του Πλήθωνα που προσπάθησε να επαναφέρει το δωδεκάθεο του Ολύμπου αλλά και να καταδείξει στους νεοπληθωνικούς των ημερών του ποιο είναι το αναπόφευκτο τέλος όλων των ουτοπιών...

"Η γυφτοπούλα", τρίτο μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, είναι ίσως το πιο δημοφιλές έργο του. Δημοσιευμένη σε συνέχειες επί μήνες ολόκληρους στην εφημερίδα "Ακρόπολις" (21.4.1884-11.10.1884), γνώρισε μεγάλη επιτυχία, κερδίζοντας ευρύ αναγνωστικό κοινό.Το έργο διαδραματίζεται στο Μυστρά, παραμονές της Άλωσης της Πόλης. Η υπέροχη γλώσσα του, η περίτεχνη πλοκή, η περιπετειώδης δράση και οι ολοκληρωμένοι χαρακτήρες του έργου εξηγούν γιατί η "Γυφτοπούλα" είναι το μυθιστόρημα του Παπαδιαμάντη που αγαπήθηκε περισσότερο...

Την Έλενα την είχε αγαπήσει πολύ κάποτε. Κι όταν τίποτα δεν απόμεινε να του τη θυμίζει, έβαλε φωτιά στο παρελθόν κι έφυγε για το Γερονήσι. Τώρα, Χρονοναυαγός στην άβυσσο του Σαν Μπερναντίν, κρυφακούει μια ιστορία για το Δόντι του Δράκου, ενώ από δίπλα η Στρέλια με το ακτινόφωνό της παίζει νότες του Κυματόκοσμου. Κάποιες φορές η ένταση δυναμώνει κι Η Μουσική στο Κεφάλι του ξεχύνεται άγρια. Ό,τι ξεκίνησε μ' ένα λυγμό έγινε ουρλιαχτό που διασχίζει τους αιώνες. Όμως, αν είναι τυχερός, ίσως καταφέρει να ζήσει Το καλύτερο Απόγευμα του Τελευταίου Καιρού...

Δεκάξι ιστορίες από τα Καμίνια, τη Νίκαια, τη Δραπετσώνα. Από τον ντόκο των Κρητικών, από το ουζερί "Υπάρχω", από το φουγάρο της ΔΕΗ στο Κερατσίνι. Ιστορίες για τράπεζες που παίρνουν σπίτια, για σπίτια που παίρνουν φωτιά, για όνειρα που γίνονται στάχτη. Για το σκοτάδι που ζει στη διπλανή πόρτα. Κάτι θα γίνει όμως, θα δεις. Γιατί εκεί όπου μεγαλώνει ο φόβος μεγαλώνει κι εκείνο που σώζει από τον φόβο...

«... Εμείς δε γονατίσαμε σκυφτοίτα πόδια να φιλήσουμε του δυνατούσαν τα σκουλήκια που πατεί μας...»τραγουδούσαν τους στίχους του Παλαμά τα σκλαβωμένα Ελληνόπουλα. Ιστορίες από τα χρόνια της Κατοχής και της Αντίστασης: μας μιλάνε για την πεινασμένη Ζωή ( την ηρωίδα του "Όταν ο ήλιος..."), που έτρωγε το φαγητό του σκύλου, για τον Αθηνόδωρο, το κουνέλι της, που δεν τον άφηνε να πεινάσει, για τα παιδιά της Αθήνας που αγωνίστηκαν για τη Λευτεριά.....

Λεπτή γραμμή - ο ορίζοντας του AιγαίουΛεπτή γραμμή - το ράγισμα στην καρδιάΛεπτή γραμμή - μια κλωστή αίμαΛεπτή γραμμή - το σκοινί του ακροβάτηTαξιδεύοντας από τα χιόνια της Σιβηρίας ως την έρημο της Σαχάρας, εκτοξευόμενοι από τους ουρανοξύστες της καρδιάς, προσγειωνόμαστε στους φλογερούς δρόμους της Bαγδάτης. Στη νουβέλα “O άλλος Λιούμπιτς” ένα δεκαεξάχρονο αγόρι παλεύει να ισορροπήσει την ηθική που του μαθαίνει ο Σαίξπηρ με την υπόγεια διέγερση που του προκαλούν οι πορνονουβέλες και οι φαντασιώσεις του. O Ιταλός μετανάστης στον Kαναδά στο “Πώς μαθαίνει ο Xένρυ” ξέρει το μυστικό της ζωής και το προσφέρει στο μικρό του γιο. Στο “Eίναι η παραφορά, άραγε, που εξηγεί την αρμονία αυτή;” ένας πολιτικός κρατούμενος στην προεπαναστατική Pωσία γεύεται την επερχόμενη βία που ο ίδιος θα προκαλέσει. Δύο φίλοι που δουλεύουν “Bόρεια του Tορόντο” σ' ένα εκτροφείο σκουληκιών βοηθούν, χωρίς να το θέλουν, στον αποκεφαλισμό άγριων αλόγων. Tο “Δέκα βήματα το πολύ για να ραγίσεις μια καρδιά” δείχνει, βήμα ..

(Δίγλωσσο)Ο Μάριος Στυλιανάκης γεννήθηκε στη Λευκωσία. Με πτυχίο από το Clark University και μεταπτυχιακές σπουδές στο City University of London και στο Harvard. Ασχολείται, εκτός από την αγγλική και την ελληνική λογοτεχνία, με τη σκηνοθεσία και τη συγγραφή σεναρίων για τον κινηματογράφο. Τα έργα του έχουν διακριθεί σε Αμερική και Ευρώπη, ενώ τα άρθρα του φιλοξενούνται σε διάφορα γνωστά περιοδικά του εξωτερικού. Μοιράζει τη ζωή του μεταξύ Νέας Υόρκης και Λος Άντζελες, ενώ επισκέπτεται συχνά την Αθήνα...